Zauroczenie życiem
Anna Wiatrak Dusza w hamaku. - Krosno: Armagraf, 2018
K
iedy człowiek fizycznie odpoczywa to w jego wnętrzu powinna pojawić się zwyczajna refleksja o jego własnym istnieniu. Może być w formie monologu wewnętrznego, dyskusji z samym sobą, wyobraźni itp. Anna Wiatrak w swoim poetyckim tomiku pt. Dusza w hamaku dokonuje takich rozważań i jak każdy poeta przelewa swoje myśli na papier, pragnąc tym sposobem uświadomić czytelnikowi jak bardzo ważne jest zagadnienie teraźniejszości. Tu i teraz przemawia do nas za pośrednictwem twórczości. Ma bardzo ważne rzeczy do powiedzenia. To od czytelnika zależy; czy będzie chciał ją wysłuchać do końca.
Poeta świadomy swojego talentu jest podmiotem lirycznym. Potrafi odpowiedzieć na pytanie; co po nim pozostanie - jako po zwykłym człowieku. Mówi:
A kiedy w końcu
odejść mi przyjdzie,
zostawię po sobie
tych kilka wersów
[Fr. utworu poetyckiego pt. Jestem s. 68]
Tą pozostałością będą dzieła, które pozostaną aktualne nawet po śmierci autora. Swoją postawą nawiązuje do biblijnej przypowieści o talentach, lub tworząc tą wypowiedź inspirował się przypowieścią.
Cisza w życiu człowieka potrafi wyzwolić rożne stany emocjonalne. Poetka daje do zrozumienia jak bardzo cenne jest istnienie, chociaż człowiek w swoim życiu nie zawsze doświadcza pozytywnych emocji, czasami ucieka, próbując wyciszyć swoje wnętrze ( wyeliminować negatywne emocje). Poeci mogą pisać o traumatycznych przeżyciach; nie tylko o swoich.
Symultaniczność pojawia się w wypowiedzi podmiotu lirycznego. Pobudza wyobraźnie czytelnika, mając tym sposobem bardzo istotny cel. Nie pragnie wprowadzić odbiorcy w stan depresji, tylko nauczyć go poszanowania drugiego człowieka, poprzez wykorzystanie terapii szokowej. Podmiot liryczny tworzy swoją wypowiedź pełną symbolu, nie tylko za pomocą obrazów pojawiających się w wyobraźni czytelnika:
W ścianie kilka metrów od mego posłania,
układa się do snu Pan Chrabąszcz ze złamaną nogą.
…
Z drugiej strony łóżka młoda Ćma,
zamiast spać , urządza imprezę
[Fr. utworu poetyckiego rozpoczynającego się od słów: Koszmarem jawi się ten dzień s.20]
Symbolika w tym utworze jest prosta. Przywołane powyżej dwa fakty – impreza oraz cierpienie Pana Chrabąszcza - uświadamiają czytelnikowi, że to dzieje się w jednej chwili, ale u dwóch różnych istot - symbolizujących życie ludzkie.
Podmiot liryczny zadaje pytanie o poszanowanie drugiej osoby. Należy pytać, ponieważ odbywa się podkładanie komuś kłód; kiedy ktoś walczy o stanowisko. Nie pragnie lekarskiej recepty na zło, które go otacza, tylko przemówić, ponieważ sam ją doskonale zna. Szczerze pragnie dyplomatycznej i merytorycznej rozmowy o swojej przyszłości związanej z chęcią posiadania coraz większych dóbr materialnych związanych z np. wyższym stanowiskiem; tym sposobem człowiek doświadczy pozornego szczęścia. Swoją wypowiedź puentuje następująco:
Nie uciekniesz
bo tak ci wpojono.
I umrzesz za cudzą prawdę,
nie twoją...
[Fr. utworu poetyckiego pt. Czyja prawda s. 8 ]
Wydarzenia są bardzo istotne w życiu człowieka. O niektórych wydarzeniach pragnie zapomnieć, a niektóre pragnie pamiętać. Są częścią wspomnień lub samymi doświadczeniami wpływającymi na osobowość jednostki ludzkiej. Od niego zależy czy będzie chciał się nimi podzielić. Przechowuje je w swoim wnętrzu. Podmiot liryczny potrafi jasno je określić:
Skrywają mroczne tajemnice ,
moce w nich drzemiące,
trzymane w martwej ciszy
zrodzone w bólach wydarzeń,
[Fr. utworu poetyckiego pt. Strych duszy s. 14 ]
Im dłuższy czas od danego wydarzenia; tym bardziej człowiek zapomina lub nabiera dystansu. Nie wszystkie zdarzenia da się tak łatwo wymazać (o nich zapomnieć) lub zachować je w dyskrecji. Podmiot liryczny ukazuje jak bardzo jest intymne wnętrze człowieka; zwłaszcza jeśli chodzi o wspomnienia.
Życie w w ówczesnym świecie nie jest żadnym wyreżyserowanym przedstawieniem! Podmiot liryczny nie pełni moralizatorskiej roli. Przestrzega najpierw przed spustoszeniem wewnętrznego świata a następnie ostrzega przed spustoszeniem fizycznego świata:
Ten kołowrotek zdarzeń
nakręca spustoszenie.
Mój świat – twój świat
On - Ona
[Fr. utworu poetyckiego pt. Cyrk s. 17 ]
Pozorność dwóch światów posiada wymiar celowy ukazany w sposób symboliczny. Określą je odpowiedzi na pytania: co jest ludzkie i co nie jest ludzkie.
Monolog wewnętrzny czy strumień świadomości pojawia się w tomiku poezji Anny Wiatrak pt. Dusza w hamaku. Czytelnik z pewnością odpowie sobie na to pytanie, ponieważ poetka wypowiadając każde słowo i każde metaforyczne zdanie ma ściśle określony cel. Odpowiedź poetki - czego pragnie osiągnąć - znajdziemy w lekturze dzieł. Być może będzie to niezachwiane uczucie harmonii, która zostanie przywrócona pod wpływem dokonania się katharzis lub pod wpływem otaczającego zła. Pragnie odbudować swój wewnętrzny świat. Można doszukiwać się wiele innych odpowiedzi zapisanych we wnętrzu czytelnika pod wpływem lektury utworów poetyckich.
